تفاوت اسلوب نوشتاری و گفتاری بر مبنای فصل و وصل جملات در نهج البلاغه

عدّه ای از ادیبان قدیم، میان نثر گفتاری و نوشتاری فرقی نگذاشته و حتّی بسیاری از آنان چیزی به نام نثر گفتاری نمی شناختند. کم کم با گذر زمان، تغییرات عمده ای در نثر ایجاد و بر انواع آن افزوده شد، از این رو برخی از ادیبان، نثر گفتاری را از نوشتاری جدا کرده امّا همچنان بین این دو نوع، تفاوت خاصّی قائل نشدند. در دوران معاصر نیز، باز هم از تفاوت های میان این دو نوع، کمتر سخن به میان آمده است.     کلام حضرت علی(ع) در نهج­البلاغه منبع خوبی برای تبیین و روشن ­سازی حدود افتراق نثر گفتاری و نوشتاری است. پیوست و گسست جملات در هر زبان، یکی از مؤلّفه های غیر­قابل­اغماض کلام است. در زبان عربی این مقوله که به نام فصل و وصل شناخته می شود یکی از ابواب مهم علم معانی به شمار می رود. نویسندگان در این نوشتار بر آن هستند تا از خلال بررسی نامه های امام علی(ع) به­عنوان نثری نوشتاری و خطبه های آن حضرت به­عنوان نثری گفتاری به این نکته دست یابند که فصل و وصل موجب ایجاد وجوه افتراقی میان نثر نوشتاری و گفتاری شده است.